CHĂM SÓC GIẢM NHẸ TRÊN NGƯỜI CAO TUỔI: KHÔNG CHỈ DÀNH CHO NGƯỜI BỆNH UNG THƯ Nguyễn Xuân Thanh Khoa Điều Trị Giảm Nhẹ, BV Lão Khoa TW Sự hiểu lầm về chăm sóc giảm nhẹ vẫn tồn tại, nghĩa là một số người có thể hưởng lợi nhưng lại không muốn tìm kiếm nó, và có khả năng bỏ lỡ chất lượng cuộc sống được cải thiện. Chăm sóc giảm nhẹ là gì? Không giống như phần lớn các dịch vụ chăm sóc y tế tập trung vào đảo ngược hoặc chữa khỏi các vấn đề sức khỏe khác nhau, chăm sóc giảm nhẹ là dịch vụ chăm sóc y tế chuyên khoa dành cho những người mắc các bệnh nghiêm trọng và/hoặc lâu dài. Chăm sóc giảm nhẹ là một phương pháp chăm sóc liên ngành nhằm tối ưu hóa chất lượng cuộc sống và giảm bớt đau khổ liên quan đến sức khỏe ở những người mắc bệnh nghiêm trọng và gia đình họ. Chăm sóc giảm nhẹ đôi khi bị nhầm lẫn với chăm sóc cuối đời và thường được hiểu là người bệnh và chuyên gia chăm sóc sức khỏe của họ không còn cách nào chữa khỏi bệnh nữa, nhưng điều này HOÀN TOÀN KHÔNG ĐÚNG. Các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ chỉ hướng tới mục tiêu cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân và những người thân yêu của họ, bất kể vấn đề y tế có thể điều trị được hay không.

Chụp cộng hưởng từ (Magnetic Resonance Imaging - MRI) là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại, ngày càng được áp dụng phổ biến. Nguyên lý của MRI là sử dụng từ trường và sóng vô tuyến để tạo hình ảnh các cơ quan và mô trong cơ thể. Chụp MRI là kỹ thuật không xâm lấn, không sử dụng tia X hay bức xạ ion nên an toàn đối với người bệnh. Tuy nhiên chụp MRI cần thời gian dài hơn so với các thăm khám chẩn đoán hình ảnh khác nên người bệnh cần hợp tác tốt trong suốt quá trình chụp. Sau đây là một số lưu ý dành cho người bệnh khi thực hiện chụp MRI tại bệnh viện Lão khoa TW.

Sáng ngày 02/10/2024, Khoa Khám bệnh – Bệnh viện Lão Khoa TW đã tổ chức chương trình tư vấn giáodục sức khỏe định kỳ cho người bệnh, người nhà người bệnh với 02 chủ đề: Cúm mùa ở người cao tuổi và hướng dẫn sử dụng insulin điều trị đái tháo đường. Với khí hậu chuyển lạnh, mưa ẩm thất thường cùng tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng là điều kiện thuận lợi cho cúm mùa phát triển và lây lan. Mặc dù đa số các trường hợp nhiễm cúm mùa có thể tự khỏi sau 5 – 7 ngày, tuy nhiên bệnh có thể tiến triển nặng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong, đặc biệt trên người cao tuổi hoặc người có bệnh lý nền. Trong buổi tư vấn, TS.BS Hà Thị Vân Anh – Phó Trưởng khoa khám bệnh đã hướng dẫn người bệnh, người nhà người bệnh cách nhận biết các dấu hiệu triệu chứng, biến chứng của cúm mùa cũng như cách phòng tránh và những việc cần làm khi bị nhiễm cúm. Đồng thời, TS.BS Vân Anh cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm vắc xin cúm mùa hàng năm, không chỉ giúp phòng ngừa nhiễm cúm còn giúp giảm nguy cơ: mắc các biến chứng nặng, nguy cơ nhập viện và tử vong liên quan đến cúm.

Các định nghĩa về sức khỏe và phúc lợi ở giai đoạn cuối đời đã thay đổi cùng với sự gia tăng tuổi thọ. Bệnh tim, ung thư và đột quỵ đã trở thành nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người cao tuổi, trong khi tỷ lệ tử vong do nhiễm trùng đã giảm. Những người cao tuổi sống sót ở giai đoạn cuối đời có tỷ lệ mắc bệnh mãn tính cao; 80% mắc ít nhất một bệnh và 50% mắc ít nhất hai bệnh mãn tính. Có mối liên quan chặt chẽ giữa sự hiện diện của các hội chứng lão khoa (suy giảm nhận thức, ngã, tiểu không tự chủ, suy giảm thị lực hoặc thính giác, chỉ số khối cơ thể thấp, chóng mặt) và sự phụ thuộc vào các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.

Sáng ngày 24/9/2024, Bệnh viện Lão khoa TW tổ chức Họp hội đồng người bệnh lồng ghép giáo dục sức khỏe thường quy cho người bệnh, người nhà người bệnh với chủ đề “Nguyên nhân, triệu chứng, cách xử trí hạ đường huyết” và “Hướng dẫn chế độ ăn cho người bệnh đái tháo đường”. Trong buổi sinh hoạt Hội đồng người bệnh, bên cạnh việc phổ biến những nội quy, quy định của bệnh viện, cũng như quyền và nghĩa vụ của người bệnh, người nhà người bệnh, Đại diện lãnh đạo Bệnh viện cũng lắng nghe ý kiến, giải đáp những thắc mắc, khảo sát sự hài lòng của người bệnh về công tác khám, chữa bệnh và các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ tại bệnh viện.

- Sa sút trí tuệ là một hội chứng lâm sàng đặc trưng bởi suy giảm chức năng nhận thức, thay đổi về hành vi và mất các chức năng xã hội thường gặp ở người cao tuổi, là nguyên nhân chính dẫn đến tàn tật và tử vong ở đối tượng này. Trên thế giới, cứ mỗi 3 giây sẽ có thêm 1 người mắc sa sút trí tuệ. Là một trong số 10 nước có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới nên số lượng người cao tuổi mắc sa sút trí tuệ trong cộng đồng tại Việt Nam ngày càng tăng. - Hội chứng Sa sút trí tuệ gồm các giai đoạn: + Giai đoạn nhẹ: Giảm trí nhớ ngắn hạn; không nhớ vị trí để đồ cá nhân; khó khăn khi: lái xe, quản lý nhà cửa, tiền bạc; dễ nóng giận; dễ kích động hơn… + Giai đoạn vừa: Khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày như: tắm rửa, vệ sinh cá nhân, mặc quần áo; xuất hiện hoang tưởng, kích động, lú lẫn,… + Giai đoạn nặng: Người bệnh mất khả năng tự sinh hoạt hàng ngày, phụ thuộc hoàn toàn vào người chăm sóc: ăn, uống, đi lại, vệ sinh cá nhân, nằm liệt giường, đối mặt nguy cơ suy dinh dưỡng, viêm phổi hít, loét tỳ đè, tử vong,… Hội chứng sa sút trí tuệ có thể trở thành gánh nặng đối với cả người bệnh và gia đình người bệnh. Với người bệnh, họ cảm thấy cuộc sống nặng nề, chất lượng cuộc sống sụt giảm nghiêm trọng do phải phụ thuộc vào người chăm sóc. Với gia đình người bệnh, họ có thể cảm thấy căng thẳng cả về tinh thần, thể chất và kinh tế. Chứng sa sút trí tuệ không thể đảo ngược và cũng chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, việc phát hiện sớm, can thiệp bằng các biện pháp dùng thuốc, không dùng thuốc và phục hồi chức năng kịp thời sẽ giúp người bệnh duy trì sự độc lập, sống tốt trong nhiều năm.

Đột quỵ ở người cao tuổi là tình trạng diễn ra khá phổ biến hiện nay và để lại nhiều di chứng nặng nề. Trong đó gãy xương là một trong những biến chứng đặc biệt nghiêm trọng, làm giảm khả năng vận động, gây cản trở quá trình phục hồi chức năng, thời gian điều trị gãy xương kéo dài do quá trình liền xương sau gãy ở người cao tuổi lâu hơn so với người trẻ.

Người cao tuổi rất dễ mắc các bệnh lý về răng miệng, nguyên nhân thường do tuổi tác và quá trình lão hóa làm răng và tổ chức quanh răng bị biến đổi. Tuổi càng cao thì sự lão hóa răng miệng càng tiến triển rõ rệt hơn. Do vậy việc chăm sóc răng miệng cho người cao tuổi cần được quan tâm để chức năng ăn uống không bị ảnh hưởng, đảm bảo sức khỏe.

Sáng ngày 29/8/2024, Khoa Khám bệnh – Bệnh viện Lão khoa Trung ương tổ chức buổi tư vấn giáo dục sức khỏe định kỳ cho người bệnh và người nhà người bệnh với 02 chủ đề: “ Bệnh chóng mặt, rối loạn thăng bằng” và “Bệnh thoái hoá khớp”. Tại buổi tư vấn, BS.CKII Đỗ Mai Huyền đã có những chia sẻ cụ thể về bệnh chóng mặt, rối loạn thăng bằng với các nội dung: nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và điều trị. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng đưa ra khuyến nghị chi tiết về chế độ sinh hoạt, những lưu ý khi sử dụng thuốc và các biện pháp phòng ngừa với người bệnh.

Họp Hội đồng người bệnh là hoạt động thường quy của Bệnh viện Lão khoa TW do Phòng Điều dưỡng bệnh viện chủ trì nhằm phổ biến nội quy, quy định của Bệnh viện cũng như quyền và nghĩa vụ của người bệnh, người nhà người bệnh đồng thời lắng nghe ý kiến, giải đáp thắc mắc, khảo sát nhu cầu của người bệnh về công tác khám, chữa bệnh và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại Bệnh viện. Trong buổi sinh hoạt Hội đồng người bệnh tháng 8/2024, bên cạnh việc phổ biến nội quy quy định của Bệnh viện, Phòng Điều Dưỡng đã phối hợp cùng Trung tâm Khám chữa Bệnh theo yêu cầu & Quốc tế tổ chức Giáo dục sức khỏe với chủ đề “Bệnh võng mạc đái tháo Đường và cách phòng ngừa” tới đông đảo người bệnh và người nhà người bệnh tham dự chương trình.