CÁCH DI CHUYỂN NGƯỜI CAO TUỔI LIỆT NỬA NGƯỜI TỪ GIƯỜNG SANG XE LĂN VÀ NGƯỢC LẠI

1. Mục đích

- Giúp người chăm sóc (NCS) nắm được các kỹ thuật cơ bản để di chuyển người cao tuổi liệt nửa người (NB) từ giường sang xe lăn và ngược lại.

- Giúp NCS biết được các nội dung cần lưu ý để thực hiện kỹ thuật đảm bảo cách an toàn cho NCT.

2. Nguyên tắc

- Thực hiện đầy đủ, đúng thứ tự các kỹ thuật 1 cách an toàn.

- Thực hiện các kỹ thuật nhẹ nhàng, chậm rãi.

- Hướng dẫn, trợ giúp NB trên nguyên tắc độc lập tối đa (tận dụng tối đa các động tác, cử động mà NB vẫn có thể làm được).

3. Các lưu ý

- Giải thích, hướng dẫn rõ ràng để NB hiểu và hợp tác trước khi thực hiện di chuyển.

- Xe lăn đặt cạnh giường phía bên khỏe của NB để việc di chuyển được dễ dàng và an toàn hơn.

- Khóa xe lăn trước khi thực hiện di chuyển (lên hoặc xuống xe).

- Di chuyển xe lăn tiến thẳng khi lên dốc và đi lùi khi xuống dốc (nếu có tình huống lên/xuống dốc).

4. Chuẩn bị

- Giường, gối, xe lăn, đai bụng.

- Giải thích kỹ thuật sắp thực hiện để NB yên tâm, hợp tác.

- NCS đã được huấn luyện về kỹ thuật, trang phục gọn gàng, tự tin với mọi động tác

5. Các bước thực hiện

STT	Nội dung các bước	Mục đích, yêu cầu
1. Chuẩn bị xe lăn	*Bước 1:* Đưa xe lăn tới khoảng giữa (bên) giường, phía bên khỏe của NB, chếch với giường góc khoảng 30-45 độ *Bước 2*: Gạt hai chỗ để chân lên	Chuẩn bị cho bước di chuyển NB từ giường sang xe lăn.
2. Di chuyển NB từ nằm sang ngồi.	*Bước 1:* Hướng dẫn và trợ giúp NB (nếu cần) từ nằm ngửa sang nằm nghiêng (nghiêng sang bên liệt): NB chống chân khỏe, tay khỏe bám sang mép giường đối diện (bên liệt), kết hợp nhóm cơ thân mình. NB chuyển từ nằm ngửa " nằm nghiêng. *Bước 2:* Hướng dẫn và trợ giúp (nếu cần), NB chống tay khỏe xuống giường, 2 chân đưa ra ngoài mép giường. *Bước 3:* Hướng dẫn và trợ giúp (nếu cần) NB chống mạnh tay khỏe xuống giường, nâng thân mình và ngồi dậy.	Chuẩn bị cho bước di chuyển NB từ giường sang xe lăn.
3. Di chuyển NB từ giường sang xe lăn.	*Bước 1:* - NCS đứng đối diện với NB - NCS hướng dẫn NB dùng tay khỏe bám vào vai hoặc hông của NCS. - Hai gối của NCS tấn vào gối bên yếu của NB. - NCS dùng tay đỡ vào hông của NB hoặc đai bụng (nếu có). - NCS hỗ trợ NB đứng dậy. *Bước 2:* NCS hỗ trợ NB xoay người về phía xe lăn.Với bên khỏe gần xe lăn. *Bước 3:* - NCS hướng dẫn tay khỏe của NB bám vào thành xe lăn. - NCS hỗ trợ NB từ từ ngồi xuống xe lăn. *Bước 4:* - NCS hướng dẫn NB dùng chân khỏe gạt 2 chỗ để chân xuống. - NB dùng tay khỏe hoặc chân khỏe nhấc chân liệt lên. - Kê gối nâng đỡ phần tay liệt.	Sau khi NB đã ngồi ổn định, vững vàng mới thực hiện việc di chuyển sang xe lăn.
4. Di chuyển NB từ xe lăn sang giường.	Bước 1: - Di chuyển xe lăn tới khoảng giữa giường, bên khoẻ NB. Xe lăn chếch với giường góc khoảng 30-45 độ. Để xe sát giường, khóa xe lại. - Hướng dẫn NB dùng tay khỏe hoặc chân khỏe đặt chân liệt xuống sàn, gạt 2 chỗ để chân lên. *Bước 2:* - NCS đứng đối diện với NB. - Hướng dẫn NB dùng tay khỏe bám vào vai hoặc hông của NCS - Hai gối của NCS tấn vào gối bên liệt của NB. - NCS nâng đỡ vào 2 bên hông NB hoặc đai bụng (nếu có). - NCS hỗ trợ NB đứng dậy. *Bước 3:* Hỗ trợ NB xoay người về phía giường. *Bước 4*: Hỗ trợ NB từ từ ngồi xuống giường.	Giúp NB trở về giường nghỉ ngơi, sinh hoạt.