BỆNH LÝ RĂNG MIỆNG THƯỜNG GẶP Ở NGƯỜI CAO TUỔI

Người cao tuổi rất dễ mắc các bệnh lý về răng miệng, nguyên nhân thường do tuổi tác và quá trình lão hóa làm răng và tổ chức quanh răng bị biến đổi. Tuổi càng cao thì sự lão hóa răng miệng càng tiến triển rõ rệt hơn. Do vậy việc chăm sóc răng miệng cho người cao tuổi cần được quan tâm để chức năng ăn uống không bị ảnh hưởng, đảm bảo sức khỏe.

1. Các bệnh lý răng miệng thường gặp ở người cao tuổi:

1.1. Bệnh nha chu:

- Là bệnh của tổ chức quanh răng, làm phá hủy các tổ chức nâng đỡ của răng, gồm: xương, lợi và hệ thống dây chằng nha chu. Đây là một bệnh lý rất phổ biến của vùng răng miệng, hay gặp ở lứa tuổi trung niên, người cao tuổi và là nguyên nhân thường gặp nhất dẫn tới mất răng ở người cao tuổi.

- Nguyên nhân chính của bệnh nha chu: Vệ sinh răng miệng kém tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ ở mảng bám xung quanh răng từ đó hình thành cao răng. Khi cao răng tích nhiều dẫn đến tình trạng viêm lợi nặng, tiến triển thành viêm nha chu, kèm theo đó là tình trạng viêm của dây chằng quanh răng và tiêu xương ổ răng.

- Triệu chứng: Chảy máu lợi tự nhiên hoặc khi có kích thích (chải răng, xỉa răng…); lợi sưng đỏ dễ chảy máu; cao răng nhiều; hơi thở hôi; răng lung lay và có cảm giác không bình thường khi nhai; răng di chuyển dần và thưa ra; tụt lợi; mất răng khi tình trạng viêm nha chu tiến triển nặng, không được điều trị kịp thời.

1.2. Sâu răng

- Sâu răng là một bệnh nhiễm khuẩn của tổ chức canxi hóa làm phá hủy tổ chức cứng của răng (men răng và ngà răng) không hồi phục, thường tạo nên lỗ hổng trên bề mặt răng. Sâu răng không phải là bệnh lý cấp tính, nhưng nếu không được điều trị kịp thời nó có thể gây ra các biến chứng làm ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân. Khi tuổi tác càng cao cộng với vệ sinh răng miệng không đúng phương pháp, người càng cao tuổi thì tỷ lệ sâu răng càng cao.

- Triệu chứng: Khi sâu răng mới bắt đầu, người bệnh có thể không có bất kỳ triệu chứng nào. Khi sâu răng nặng hơn sẽ có các triệu chứng phổ biến: Ê buốt khi ăn các loại thức ăn nóng, lạnh, có vị chua, ngọt…; trên răng xuất hiện các lỗ sâu răng màu xám, đen, các thức ăn thừa dễ mắc vào. Nếu không điều trị kịp thời, lâu dần dẫn đến viêm tủy, hoại tử tủy viêm quanh cuống, với những trường hợp nặng hơn có thể gây viêm xương, viêm hạch vùng lân cận…

1.3. Khô miệng:

- Quá trình lão hóa không dẫn đến chứng khô miệng ở người cao tuổi, tuy nhiên khi người cao tuổi sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh rối loạn lo âu, trầm cảm; đau dây thần kinh; một số chấn thương hoặc phẫu thuật như phẫu thuật lấy bỏ u và tuyến nước bọt mang tai trong điều trị u hỗn hợp tuyến nước bọt… có thể làm sụt giảm đáng kể việc sản xuất nước bọt dẫn đến tình trạng khô miệng.

- Triệu chứng: Dễ có cảm giác bỏng rát ở miệng – môi; nứt lưỡi; niêm mạc miệng khô; khó ăn nhai - khó nuốt; mất cảm giác vị giác có thể xảy ra. Khô miệng Khô miệng sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh sâu răng ngoài ra nó còn gây kích thích mô miệng dễ gây viêm loét niêm mạc miệng, lưỡi.

2. Lời khuyên phòng tránh bệnh lý răng miệng thường gặp:

Tuổi càng cao thì nguy cơ mắc các bệnh về răng miệng càng lớn. Chính vì vậy việc chăm sóc và phòng tránh các bệnh lý răng miệng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Sau đây là một số lời khuyên của chuyên gia:

- Cần duy trì việc vệ sinh răng miệng thường xuyên, đúng cách. Chải răng 2 lần/ngày vào buổi sáng và buổi tối trước khi đi ngủ. Dùng chỉ tơ nha khoa, tăm nha khoa hoặc dụng cụ hỗ trợ như tăm nước để làm sạch kẽ răng.

- Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp. Người cao tuổi nên uống đủ nước và cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng hợp lý, đầy đủ bằng cách tăng cường các loại rau quả tươi là nguồn cung cấp vitamin dồi dào cho cơ thể nói chung, cho răng và lợi nói riêng. Người cao tuổi thường ăn ít và chia làm nhiều bữa nhỏ. Vì vậy, sau mỗi lần ăn, phải súc miệng và chải răng ngay, không để thức ăn lưu lại trên răng và lợi, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi dẫn đến sâu răng.

- Phục hồi lại răng mất: Khi bị mất răng, người cao tuổi nên thăm khám bác sĩ nha khoa để được tư vấn biện pháp phục hình răng đã mất một cách phù hợp. Nếu tình trạng mất răng kéo dài và không được phục hình lại sớm, có thể gây xô lệch các răng, dẫn đến xáo trộn khớp cắn. Khi đó sẽ khiến việc vệ sinh răng miệng trở nên khó khăn hơn, ngoài ra việc mất răng làm giảm khả năng ăn nhai khiến người cao tuổi ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống.

- Định kỳ khám răng miệng từ 3-6 tháng/ lần để kịp thời phát hiện và điều trị sớm các bệnh về răng nếu có.